Factores clave para la competitividad de las empresas tecnológicas de servicios avanzados, T- KIBS

Resumen

Gaur egun, fenomeno ekonomiko globala gertatzen da, tertziarizazioa izenekoa. Horren ondorioz, zerbitzuek gero eta pisu handiagoa dute gainerako sektore ekonomikoekin alderatuta. Oro har, zerbitzuen sektorea industriarekin alderatuta balio erantsi txikikotzat jo bada ere, zerbitzu aurreratuen enpresa mota bat edo KIBS (Knowledge Intensive Busines Services) daude. Hauek enpresa, hiri edo eskualdeen lehiakortasunarekin lotuta agertzen dira, eta haien garapen berria jakintzan oinarritutako ekonomia industrial batetik ekonomia baterako trantsizioaren adierazleetako bat dela interpretatzen da. Ikerketa askok bat egiten dute zerbitzu mota horren hedapena eta hazkundea nabarmentzean, ez bakarrik ikuspegi kuantitatibo batetik; izan ere, ekonomia aurreratuenek BPGari egiten dioten ekarpenari dagokionez gehien hazten den sektoreetako bat da, ikuspegi kualitatibo eta enpirikotik ez bada ere, zerbitzu teknologikoen enpresen berezko ezaugarriei erreparatuta, beste sektore ekonomiko batzuetan, bereziki industrian, ezagutza sortzeari eta hedatzeari nabarmen eragiten baitiote. Testuinguru horretan, doktorego-tesi honek zerbitzu aurreratuen enpresen lehiakortasunerako faktore erabakigarrienak aztertzen ditu, zehazki, EAEko zerbitzu teknologikoen enpresak (T-KIBS). Horretarako, mota horretako enpresen lehiakortasuna errazten duten antolamendu-aldagaiak, gaitasunak eta enpresakudeaketako praktikak aztertzen dira, ikuspegi kualitatibotik, sektoreko enpreen antolamendu-gakoak arakatuz eta ezaugarrituz, bai eta ikuspegi kuantitatibotik ere, haien lehiakortasunari buruzko parametro ekonomiko-finantzarioak aztertuz. Funtsezko faktoreak aztertzeko, berezko azterketa-eredu bat proposatzen da, literatura zientifikoaren egoera oinarri hartuta, zerbitzu-enpresa aurreratuen (KIBS) lehiakortasunari dagokionez, eta Euskadiko teknologia-zerbitzuetako 67 enpresa aztertzen dira, galdesorten eta elkarrizketa erdi egituratuen bidez. Analisia osatzeko, datuen hurbilketa kuantitatiboa egiten da, proposatutako ereduaren errentagarritasun ekonomiko eta finantzarioaren ratioak emaitzekin gurutzatuz. Azkenik, ikerketa-lanaren emaitzak, ondorioak eta etorkizuneko ildoak ateratzen dira. Enpresaren dimentsioa, lankidetza-sareetako kide izatea, eskaintza pertsonalizatzeko gaitasuna, nazioartekotzea eta talentua erakartzea dira KIBSen lehiakortasunerako faktore erabakigarrienak.